Ghana 2008
Vrijdag 1 augustus 2008
Het is laat... Toch kijk nog snel even na of ik wel alles bijheb en of er geen scherpe hoeken tegen de zijkant van mijn rugzak duwen. Ik wil niet dat het computermateriaal door de reis beschadigd raakt of (misschien nog erger) mijn rugzak scheurt.
Ja, hij zit weer goed vol, die rugzak. Niet dat ik voor mezelf veel meeneem, ik voel me ondertussen al vrij gesetteld in Ghana: ik heb mijn vaste kamer in Sakasaka, de familie houdt altijd braaf mijn kleren bij die ik elk jaar achterlaat, ... Nee, het enige dat ik echt nodig heb is de wekelijkse dosis Lariam, een tandenborstel en voldoende euro's om weer een maand rond te komen.
Maar elk jaar is het weer worstelen met de rugzak. Cadeautjes voor de familie, materiaal voor de school, een leuke DVD voor Samiwu en... een Wii? Het lijkt Eef leuk om het eens uit te proberen met de bezoekers van onze school, grr, dat hij er zelf mee zeult :-)
Als het bekend raakt dat je naar Ghana vertrekt, dan krijg je geheid bericht van andere ex-vrijwilligers of je niet hun vrienden en familie nog eens wilt bezoeken om hen de groeten te doen, of een doos schroevendraaiers wilt meenemen voor broertje X, een vuist pennen voor school Y en een harde schijf voor techneut Z. Maar ik doe het graag hoor, zelf ben ik afgelopen woensdag de Wibra binnengesprongen om mijn rugzak te vullen met T-shirts voor familie en vrienden. Toch voel je je de avond voor het vertrek eerder een muilezel dan een vrijwilliger.
Ik ben niet aan mijn proefstuk toe, maar toch kan ik de slaap niet vatten. De afgelopen weken waren nochtans zenuwslopend. Voorbereidingen voor een toekomst in Ghana, het opstellen van de TODO List voor het bezoek aan Tamale van dit jaar, maar ook het voorbereiden van de collectieve sluiting van dot.kom.
Het was raar om te merken dat ik deze middag echt moeite had om de deur van het bureau achter mij dicht te trekken. Ben ik dan toch een burgermannetje aan het worden? Feit is dat ik mijn werk graag doe en met plezier samenwerk met die ploeg toffe mensen. Ik vond het moeilijk om het nu allemaal een maand te laten rusten en dan in september terug de draad op te pikken. Zou ik dan niet te veel vergeten zijn, kan ik de gestelde deadlines dan nog wel halen? Maar het tijdelijk afsluiten is nu gelukt, de deur is dicht en we zullen in september er weer invliegen.
Morgen vertrek ik in Schiphol, voor een aansluiting in Casa Blanca kan ik vijf uur met mijn vingers gaan draaien. Ik ben er zeker van dat de vlucht weer hondsvervelend gaat zijn, veel te krappe beenruimte en altijd een blauwoplichtend schermpje voor je neus dat ongevraagd continu de route van het vliegtuig laat zien. Geen film bij deze low-budget maatschappij, enkel een arrogante GPS die je niet af kan zetten en met zijn blauwe schijn je weerhoudt van wat slaap in te halen. Uiteraard is dat nog niet zo erg als de twaalf uur durende dosis Nigeriaanse films die ik de volgende dag in de bus naar Tamale voorgeschoteld ga krijgen, maar dat is een ander verhaal :-)
Als ik dan eindelijk om 4 uur 's nachts ('s ochtends?) aankom in Accra en het grote "Akwaaba"-bord mij naar de juiste ingang lokt, zal ik natuurlijk nog moeten bewijzen dat ik het juiste visum heb en dat er niets illegaals in mijn bagage zit. Van alle kanten wordt je dan aangesproken om je te laten helpen met het dragen van je bagage, het nemen van een taxi, ... . Nee, dit is niet waarom ik telkens weer met veel plezier naar Ghana vertrek.
Maar als je eenmaal uit de luchthaven ontsnapt bent, jezelf door de grote massa taxichauffeurs achter dranghekken gewrongen hebt en Samiwu als het eeuwig jonge negertje met een grote glimlach en opengesperde armen naar je toe ziet lopen, dan weet je weer waarom je naar Ghana komt. Dan is die hele helse tocht nog altijd de moeite waard om je vrienden terug te zien.
Ik kijk er alvast weer naar uit. Slaapwel!
Zaterdag 2 augustus
12u30: inchecken en vrrrrroooooaaarrrrr...
Zondag 3 augustus
Rond 3u ben ik in Accra geland, een paar voordat het licht werd dus. Ik ben wel enorm goed door Eelco en zijn vrouw Hannah ontvangen: zij kwam mij aan de luchthaven afhalen, hadden voor later die dag al een busticket voor me geregeld en de kamer was ook piekfijn in orde. Een badkamer mét stromend water, heerlijk!
Na een paar uur slapen, brengt Eelco me naar het OA busstation. Hier vertrek ik 's middags samen met Samiwu richting Tamale. Huiswaarts, zullen we maar zeggen :-) Yussif, een ex-buur van Samiwu en een goede vriend die naar Accra is uitgeweken om zijn droom als professioneel voetballer te kunnen waarmaken, komt ons uitzwaaien.
Ik had gehoopt wat slaap te kunnen inhalen, maar dat was buiten die vreselijke films uit Nollywood gerekend. Oh God, het is de grootste verkrachting van het medium film dat er bestaat en naar mijn mening is het los laten rondlopen van dergelijke acteurs en regisseurs een zware gerechtelijke dwaling. De allereerste keer lijkt het grappig voor vijf minuten, maar Ghanezen zijn dol op deze misbaksels uit Nigeria en gebruiken het dus om de busrit van twaalf uur te vullen. Ik werd nog liever verplicht om alle seizoenen van FC De Kampioenen achter elkaar uit te kijken, je reinste foltering is het. Zoals elk jaar vervloek ik mezelf dat ik ook deze keer weer oordopjes ben vergeten.
In Kumasi, we zijn dan halfweg de reis en het is al donker geworden, staat de moeder van Samiwu ons op te wachten. Ik heb haar al zeker 3 jaar niet meer gezien, maar ze kent me nog steeds :-) Ze spreekt weinig Engels, maar we wisselen een paar glimlachen en met Samiwu als tolk kunnen we toch een kleine conversatie aangaan.
Omstreeks middernacht staan we opeens stil, blijkbaar heeft onze bus het begeven. Drie uur lang staan we stil terwijl de mensen van OA verwoede pogingen doen om de moter weer aan de praat te krijgen. Ik heb geen idee wat ze aan het doen zijn, maar ik hoor het constante geklop van een hamer op metaal. Eén voordeel is dat ze momenteel de Nigeriaanse films opzij hebben geschoven en de vreselijke B-(C? D?)-film "American Ninja" hebben opgezet. Pittig detail is dat er blijkbaar een kras op de Video CD staat en na een half uur start de film telkens opnieuw :-S
Als we de hoofdrolspeler voor de zesde maal dezelfde armtierige judoworp zien uitvoeren, start de moter weer en kunnen we vertrekken. Door deze vertraging komen we pas om vijf uur 's ochtends in Tamale aan. Het lijkt ons niet zinnig om Gafaru wakker te bellen en zelf ben ik veel te moe, dus crash ik met een gerust hart bij Samiwu. De rest zien we morgen wel...
Maandag 4 augustus
Ik heb een paar uur geslapen. Eerst twijfel ik een beetje, Samiwu slaapt namelijk in de hieraangrenzende kamer en die jongen heeft ook zijn nachtrust nodig. Maar het is elf uur voorbij en buiten is het leven volop aan de gang. Net wanneer ik de deur tussen onze slaapkamers willen opendoen, is hij me voor, we waren blijkbaar tegelijkertijd wakker geworden :-)
Gafaru, mijn oudste broer in de gastfamilie, komt me met een neefje ophalen. Hij is eind december getrouwd, maar zijn vrouw Atika zit momenteel in Accra en ik heb haar dus nog niet kunnen zien. Als cadeautjes voor de gasten heeft hij adresboekjes en waaiers (geen overbodige luxe hier) met hun foto's erop uitgedeeld. Voor mij heeft hij er zo eentje achtergehouden :-)
Ik woon nog steeds in hetzelfde huis in Tamale, maar dit is de eerste keer dat ik een andere kamer heb toegewezen. Vier jaar geleden was het hier een typische compound, maar "mijn" kamer is momenteel omgetoverd tot een echte living met luxueuze zetels en een televisie, en de oude veranda van de kamer daarnaast dient momenteel als privé-keuken voor Gafaru en zijn vrouw. Er staat nu wel een koelkast waar ik waterzakjes in kan steken om de dag mee door te komen.
Rond de middag komt Zenab, een nichtje van Samiwu, op bezoek en ze vliegt me meteen om de hals voor een spontane Afrikaanse knuffel. Ik wandel met haar mee naar het huis van Samiwu zodat we samen naar de school kunnen vertrekken.
Het is de eerste keer dat ik ons nieuwe schoolgebouw zie. Tot vorig jaar hebben we altijd twee kamers gehuurd in een compound in Nyoini, die kamers hadden we dan omgebouwd tot computerklassen. Spijtig genoeg vond de eigenaar het aan- en afgeloop van de vele straatkindertjes maar niks en hij heeft ons toen op straat gezet. Dankzij vele gulle sponsors en een fonds van de Nederlandse overheid voor onderwijs en ontwikkelingssamenwerking, zijn wij begin dit jaar gestart met het bouwen van een eigen schoolgebouw op een steenworp van de locatie. De klassen daar zijn nu al een aantal maanden in gebruik, maar het toilet moet nog afgewerkt worden en we moeten nog een goede beveiliging tegen inbraak aanbrengen.
Het gebouw is prachtig, het ligt heel mooi in het midden van het groen en je kijkt zo op het nieuwe voetbalstadion dat door Chinezen werd gebouwd voor de Africa Cup van 2007. Eerlijk gezegd lijkt de school langs de buitenkant kleiner dan verwacht, maar binnenin is er een kantoorruimte, zijn er drie lokalen waarvan er momenteel twee als computerklas worden gebruikt. In de derde starten we eind dit jaar met projecten voor de straatkinderen. Achterin is er nog een open ruimte waar we een voetbalveld van hopen te maken en daar staat ook een toiletgebouw.
Vincent en Reuben staan ons al op te wachten. Reuben is vorig jaar bij ons gestart als stagair en heeft ondertussen het lesgeven danig onder de knie, sinds deze zomer kan hij dan ook starten als volwaardige leerkracht. Dat zal sowieso geen overbodige luxe zijn aangezien Samiwu besloten heeft om eind dit jaar NCS te verlaten om zelf terug naar school te gaan. Hij heeft namelijk nooit een middelbaar diploma gehaald en hij vindt dit zelf zo erg dat hij graag weer wilt gaan studeren. Dat rest Vincent en mij dus met de moeilijke taak om in een maand tijd een volwaardige opvolger aan te duiden.
Meteen komt ook de aannemer, Raymond, op bezoek en dan kunnen we de details van de afwerking bespreken. Het is nu regenseizoen en blijkbaar is er een lek in het dak, dat moet echt dringend hersteld worden.
Om vijf uur gaan we naar Sparkles, een restaurant in het centrum van Tamale waar we 's middags en 's avonds meestal samenkomen. Ik krijg meteen Millisent, Kate, Gifti en Mama Cook rond mijn nek en nog voor ik kan gaan zitten komen de vragen "Where is Mister Eef?", "How are Samira and Latifa?", "How is Holland?". Na al die jaren mag ik nog altijd uitleggen dat ik niet uit Nederland kom (blijkbaar in tegenstelling tot de rest van de vrijwilligerspopulatie hier in Tamale), maar als ik een beetje raar kijken beseffen ze weer meteen dat ik een Belg ben :-) Het is voor mij de eerste keer sinds 2004 dat ik nog eens zonder Eef reis, na al die jaren worden we blijkbaar als onafscheidelijk gezien. Ik moet toegeven dat het best wel wennen is om niet meer samen te kunnen neerzitten en zaken te bediscusiëren, daarnaast is het samenreizen ook heel gezellig en ik mis de flauwe humor die we onderling hebben opgebouwd.
Dit jaar hebben ze weer pineapple juice, dus mij hoor je niet klagen. Uiteraard vergeet ik weer om te betalen, maar Milli weet dat ik morgen toch terugkom.
Ik besluit een stuk te voet naar huis te gaan, dan kan ik alle oude bekenden nog eens goedendag zeggen. Vooral het Communication Center voor het huis van Samiwu staat altijd garant voor een rondje handjesschudden. Spijtig genoeg is Abdellah er niet, een brede kerel die puur als bodyguard de kost kan verdienen maar geen woord Engels praat. Ik hoop hem morgen te zien.
Dinsdag 5 augustus
Vandaag en gisteren heb ik ook wel een beetje pech gehad. Het is een beetje beschamend, maar allebei mijn knieën liggen open door mijn eigen klunzigheid. Ik ben blij dat ik enkel lange broeken heb meegebracht deze keer, dan hoef ik het ten minste niet met de hele wereld te delen.
Gisteravond was ik bijna thuis, toen ik per ongeluk in de goot trapte en daardoor plat voorover viel. Alhoewel er niks ernstigs aan de hand was, gewoon weer zo een domme witte die in het donker niet zo goed uit zijn ogen kijkt, is men mij meteen ter hulp gesprongen. Bij de vrouw die ik wou groeten mocht ik meteen mijn handen wassen. Dat is wel een voordeel om bij moslims te wonen, die hebben altijd water bij de hand voor de rituele wassing. Ik vond het vreselijk, vooral omdat het zo dicht bij mijn huis gebeurde en ik normaal gezien de weg kan dromen. Ik ben nooit de handigste thuis geweest, ik stoot vaak mijn tenen en voorwerpen willen mij niet altijd stevig in de hand blijven liggen, maar ik ben in die vier jaar echt nog nooit in de goot gesukkeld. Vreselijk.
Toen ik thuiskwam, werd ik meteen naar de apotheek gestuurd zodat ik de wond kon laten ontsmetten. Mijn kleine zusje Zuweira (ik schat haar een jaar of dertien, maar ze durft al een grote mond op te zetten hoor :-)) toonde mij de weg en de kleine Kataali (hij werd geboren toen ik het eerste jaar hier was, ik ken hem dus al letterlijk "heel zijn leven" en ik heb hem gisteren ook voor het eerst horen spreken) nam resoluut mijn hand vast, want hij wou ook mee.
Dus gaan we samen onderweg, voor de zekerheid heb ik Zuweira mijn zaklamp meegegeven zodat ons niet opnieuw hetzelfde overkomt. Normaal gezien koop ik hier in de apotheek gewoon wat ik nodig heb en vertrek ik daarna weer, maar toen ik uitlegde dat ik gevallen was, kreeg ik meteen een stoel toegeschoven en heeft apotheker Clemence als een volmaakt verpleger mijn wond verzorgd. Toen hij daarna het flesje "iodine tincture" bovenhaalde, zei hij doodkalm "This is going to hurt".
Ik heb echt nog nooit zo een service gehad bij een apotheker, Clemence heeft mij perfect verzorgd en was zelfs te meegaand en bezorgd. Ik ben hier echt als de dood voor infecties, het eerste jaar heeft een simpele muggenbeet bij mij geresulteerd in een etterbuil en een goede antibioticakuur. Dus telkens als Clemence op mijn wond drukte, klonk het "I'm sorry Sir", terwijl ik roep "don't worry" en hem aanspoorde alles goed proper te wrijven :-)
Ok, dat was dus mijn rechterknie.
Vandaag heb ik voor de eerste en waarschijnlijk laatste keer op een brommer gezeten, maar door het grind in een bocht verloor ik de grip op het wegdek en ben ik op mijn zij geschoven. Helemaal niet leuk uiteraard, en deze keer was het mijn linkerknie die het heeft moeten verduren.
Vincent was zo vriendelijk om het stuur over te nemen en me naar de vriendelijke apotheker te brengen. Clemence wist niet wat hij zag toen hij diezelfde rare witte weer in zijn winkel mocht ontvangen. Ik probeerde al lachend "Toen ik gisteren 'tot ziens' zei, bedoelde ik niet zo gauw en zeker niet onder deze omstandigheden". Weer mocht ik op een stoel gaan zitten en deze keer kon ik mijn linkerbroekspijp oprollen.
Ach ja, zo maakt een mens ook weer eens wat mee. Voor de zekerheid heb ik weer een antibioticakuur meegekregen, en ze hebben mij gevraagd om morgen terug te komen voor een tetanusprik.
Tot zover het goede nieuws dus, ik zie er een beetje bizar uit met al dat gaas en die pleisters op mijn knieën, maar voor de rest mankeert me echt niets hoor.
Deze middag was het "outdooring" bij Mohammed, hij is nu vader geworden van een derde kind, een meisje, en op dat feest wordt de naamgeving gevierd. Als sla je me dood, het was iets met een Z. Vreselijk, ik kan hier nooit die namen onthouden. Het was wel goed om hem terug te zien, hij is echt fier en stond te blinken in zijn witte kleren. Hij is me meteen om de nek gevlogen en begon weer taalspelletjes met me te spelen. Ik heb namelijk ooit de kapitale fout gemaakt om, terwijl ik samen met Eef bij hem in de auto onderweg naar Accra zat, uit verveling met hem Engels te praten zonder de letter 'S' te gebruiken en hij vond dat zo leuk dat hij me sindsdien telkens zo begroet "Hello Mi'ter Wim, how i' it going?". Hij bedoelt het natuurlijk heel goed en het is best wel leuk, maar na een half uur word je gek :-)
's Avonds ben ik ook even Desmond gaan opzoeken, hij zat thuis omdat hij zich ziek voelt, en Nazeer, de schilder, is bij me op bezoek geweest. Ik neem dus weer een aantal Afrikaanse schilderijen mee naar huis, geïnteresseerden kunnen altijd iets laten weten.
Woensdag 6 augustus
Deze voormiddag is het practice hours in de school, dus heb ik even tijd om naar de server te kijken. Reuben laat me zien dat de studenten van ROC A12 alles terug aan de praat hebben gekregen.
Vincent en ik zijn hier nog tot eind augustus, tot dan hebben we tijd om een waardige vervanger voor Samiwu, die momenteel de coördinator op onze school is, te zoeken. De uitgebreide takenlijst hebben we uitgeprint van thuis meegenomen en vandaag hebben het uitklapbord van de school aan de rotonde van onze straat gezet met daarop de boodschap Job vacancy: lesson coordinator, male or female, Nyohini Computer School. Apply before the 8th of August 2008. Bring application letter and CV to the school..
Nog voor dat het bord rechtstaat, stoppen er achtereenvolgens twee mannen die meer informatie komen vragen. Dat is al vast een goed begin, hopelijk kunnen de sollicitatierondes snel van start gaan, dan heeft Samiwu nog tijd om zijn opvolg(st)er in te werken.
Zaterdag 16 augustus
Ok, die tien dagen zijn snel verlopen zeg... Ik kan enkel zeggen dat ik het lekker druk heb gehad en bijna geen moment stil gezeten. Het is spijtig om te weten dat mijn tijd hier voor dit jaar alweer voor de helft voorbij is, maar we hebben nog ongeveer twee weken voor de boeg, dus je hoort me niet klagen :-)
Donderdag zijn Adam en Yussif (twee kindjes uit het compound waar we vroeger lokalen huurden) op onze nieuwe locatie op bezoek geweest. Ze zijn nog jong en spreken zo goed als geen Engels, een beetje de doelgroep die we proberen te bereiken met het socio-culturele project dat we vanaf september zullen opstarten. Om hen welkom te heten, hebben we ze even laten voetballen, maar spijtig genoeg heb ik ze niet weer gezien. Je mist die aan- en afloop van straatkinderen toch wel, dat is echt opvallend. Hopelijk wordt het na de start van het project weer wat levendiger rond onze school.
Sinds vorige vrijdag ben ik bezig met verschillende plots te bekijken, ik ben er zelfs het volledige weekend mee bezig geweest. Heel leuk, achter bij Samiwu op de brommer door Tamale en omstreken rijden om dan de mooiste plekjes op te zoeken en er over de prijs te onderhandelen. In het begin vind ik dat best moeilijk, vooral omdat ik totaal geen idee had van een goede prijs voor een lap grond in Ghana, maar na een paar gesprekken met verschillende verkopers weet je de zaken toch beter naar waarde te schatten. Normaal gezien zou ik de hulp van Ghanese vrienden hebben ingeschakeld, maar die hadden duidelijk zelf niet meteen een idee van wat een goede prijs hoort te zijn.
Zondag was het ook weer een wisselwerking: plots bekijken, uitvoerige vergadering voor NCS en weer gesprekken aangaan voor de te bouwen lodge. Ik zie het helemaal zitten :-) Tegen vijf uur begon Samiwu aan te dringen dat we toch ook wel eens naar het zwembad horen te gaan, om daar informatie over het gebruik van chloor en dergelijke in te winnen, maar zodra we in de buurt waren, trok hij natuurlijk zelf een zwemshort aan, de smiecht :-)
's Avonds ben ik bij mijn thuis in Sakasaka uitvoerig aan de praat geraakt met Samiwu. Opeens gaat de deur open en mijn kleine broertje Kathali trippelt zelfverzekerd mijn kamer in en klimt op het bed vanwaar hij ons met grote ogen aanstaart. Een paar minuten later horen Samiwu en ik een zacht, piepend geluid: Kathali is gewoon languit in slaap gevallen en hij kan nog snurken ook.
Mijn jongste zusjes Zuweira (ik schat haar 13) en Salima (16?) bidden nu allebei, 's avonds worden ze ook bij Baba geroepen om te leren reciteren uit de Koran, ik hoor ze elke avond dezelfde verzen opdreunen, straks kan ik nog gewoon meedoen ook.
Maandag ben ik Samiwu bij zijn thuis gaan uithalen om naar de school te vertrekken, maar hij was nog even buitenshuis ontbijt gaan halen. De broodbakkers die in de binnentuin druk bezig zijn, nodigen me uit om nog eens te oefenen in de kunst van het deegkneden. Het is al geleden van mijn eerste jaar in Ghana dat ik het nog eens geprobeerd had, en het blijft echt vermoeiend, maar heel leuk om samen te gekken met Zenab.
Eenmaal op de school halen Vincent en ik het bord "job vacancy" weg. Samiwu heeft namelijk besloten zeker te blijven tot januari, dus we hebben de sollicitatiegesprekken voor zijn functie maar opgeschort tot in oktober of november, wanneer Eef hier weer op bezoek is. In de plaats zetten we er een bord voor nieuwe intakes op zaterdag. Twee lesmomenten zijn vrij gekomen en daar zoeken we nu cursisten voor. Meestal kunnen we toch een hele hoop kandidaten verwachten, al zijn de plaatsen beperkt. Tijdens de laatste intake kwamen er 300 mensen opdagen!
De volgende dag ontvangen we al meteen een kleurrijke brief. Hij komt van een zestienjarige jongen die denkt dat je per brief een plaatsje moet aanvragen en hij heeft in de titel elke letter in een andere kleur gezet :-) Ik vind het zo een schattig stukje proza dat ik het jullie zeker niet wil onthouden:
NCS APPLICATION LETTER
My name is Prince Maxwell Gyasi.
I am sixteen (16) years old .
I am in form two (2).
I attend Ridge Junior High School.
My friend is attending Nyohini Computer School and he told me how the school was built besides the Old Airport road.
I asked him how to attend classes and he told me I should write a letter.
He said, the classrooms are all made of baked bricks decorated with modern architectural designs. The building is very impressive.
The compound is decorated with neu-tree. Our classrooms are all stuffed with furniture. The school is famous because of its high academic standard.
The teachers always make sure that discipline is instilled into the pupils. Indeedm it is one of the leading computer schools.
So I am interested to attend it. I wish you will be pleased with me because it lets a person to be someone in the future.
It also lets someone to know about computer.
I hope you will be co-operative and let me attend.
Thank you.
Nu, hij overdrijft wel een beetje (impressive building, high academic standard, discipline, ...), maar het is echt met de hand geschreven en kleurrijk gedecoreerd. Ik moet echt bekennen dat ik toch wel gevleid was met zo een brief. Hij zal zaterdag naar de intakes moeten komen, en dan kunnen we zien of we hem in één van de nieuwe klassen kunnen steken.
De brief doet me ook denken aan een Nederlandstalig liedje, volgens mij heet het "De Steen", maar de uitvoerder ontgaat me even. Het zegt ongeveer het volgende: Ik heb een steen verlegd in een rivier. Het was maar één steen, maar daardoor is de rivier wel anders gaan stromen. Zelfs als die steen na lange tijd door het water is afgesleten, dan nog is de stroming veranderd. De verlegging van die ene steen is het bewijs van mijn bestaan.
Voor mij is de rivier het leven, en elke leerling van de NCS, is een steen. Niet alleen mijn steen, ook Eef, Martin en Vincent (die als vrijwilligers de school gesticht hebben en nu nog draaiende houden), ook van Mr. Desmond, Mr. Mohammed, Samiwu, Jamaldeen en Reuben, (ons vrijwillig dagelijks bestuur, de lessencoördinator en leraren), van alle vrijwilligers en stagaires die op onze school komen werken en uiteraard de sponsoren die er voor zorgen dat wij gratis lessen kunnen blijven geven.
Ik heb deze steen niet zelf gelegd (of verlegd), maar ik ben wel blij dat ik er deel van mag uitmaken en me er mee voor inzetten. Zo een brief, die ongecompliceerd lief is, krijgen, is een prachtig compliment. We hebben in 2007 300 leerlingen aan onze school gehad, dat is een hele hoop kiezel waarmee wij hopen dat hun levensrivier een betere kant zal opstromen. Ik geloof sterk in educatie om iemand een grotere kans op een goede toekomst te geven (zodra de meer primaire behoeften vervuld zijn uiteraard), niet iedereen van die 300 leerlingen zal een zorgeloos leven leiden, zo realistisch ben ik ook wel, maar ik kom hier nu nog dagelijks ex-leerlingen van de school tegen (zelfs oud-leerlingen die in 2004 nog van mij les hebben gekregen :-)) waarvan ik nu kan zien dat zij het goed doen.
Zakaria werkt nu als bediende in een bank, Albertina loopt niet meer in lompen en Aziz is leerkracht aan de hogeschool. Terwijl je die mensen vier jaar geleden niet kon onderscheiden van de (andere) straatkinderen. Ik ben niet zo naief om te denken dat dat enkel door onze school komt, deze drie hebben ook hun middelbaar onderwijs kunnen afronden, maar ik hoop dat ze van ons ook iets extra hebben kunnen meenemen, al was het maar het leren schrijven van een degelijke sollicitatiebrief of een grotere dosis zelfvertrouwen. Het doet erg goed om je eigen leerlingen verder te zien ontwikkelen.
Vorige week dinsdag was ik met de motorfiets van Eef gevallen, ik ben sindsdien regelmatig op bezoek geweest bij een apotheker in de buurt waar ook studenten verpleging werken en zij hebben mij enorm goed verzorgd. Mijn beide knieen zijn weer volledig aan de beter hand. Uiteraard was ook mijn broekspijp gescheurd door de kiezel, ik heb die broek aan een naaistertje bij mij in de buurt gegeven. Haar winkel genaamd "Mother Sweet" is aan de zandweg van mijn thuis naar dat van Samiwu en ik ben daar al die jaren bijna dagelijks gepasseerd. Zij begroet me altijd heel vriendelijk en we slaan van tijd tot tijd wel eens een praatje, maar ik heb nooit haar naam gekend.
Toen ik maandag weer passeerde, werd ik door één van de kinderen bij haar geroepen. Mijn broek is volledig hersteld je ziet er echt niets van. Toen ik vroeg hoeveel ik haar verschuldigd was, lachte ze dat gewoon weg en zei "ah, this small thing, don't worry about it". Het zijn die leuke gebaren die je telkens opnieuw welkom doen voelen in Tamale, geweldig. Ik hoop bij haar een paar Afrikaanse jurken te laten maken (ze doet enkel vrouwenkleding, deze herstelling was dus een uitzondering), dus als iemand geïnteresseerd is, kan je me altijd mailen.
Maar het grootste nieuws van de afgelopen week is toch wel dat Rashida helemaal uit Accra naar Tamale is gekomen, speciaal om mij te bezoeken. Toch wel een hele eer.
Zondag 17 augustus
Het is al weer zondag, toch wel de leukste dag in Sakasaka (de buurt in Tamale waar ik woon). In de Ghanese steden heeft elke wijk één dag in de week stromend water en 's zondags is Sakasaka aan de beurt. Mijn zussen zijn dan druk in de weer allerlei tonnen, emmers, jerrycans en de meer traditionele grote kruiken te vullen met water, waarna ze meteen kleren beginnen te wassen.
Voor mij is het nog eens extra leuk, want het is de enige dag in de week dat ik de mogelijkheid heb om nog eens onder een douche te staan. Het is ijskoud water, maar een leuke afwisseling met de meer doordeweekse bucket shower. Ik mag namelijk de badkamer van Baba (de vader van de familie) gebruiken en daar staat een douche geïnstalleerd. Vorige week was er echter te weinig druk op de waterleiding en ook vandaag is dat het geval. Ik heb dus geen echte douche meer gehad sinds mijn aankomst in Accra, maar tegenwoordig ben ik behendig genoeg met een emmertje dus mij hoor je niet klagen. Volgende keer beter.
Alhoewel zo een douchekop met stromend water wel eens deugd kan doen, besef je hier in Ghana dat je eigenlijk amper luxe mist. De levensstandaard is er in de jaren op vooruit gegaan. Ghana doet het sowieso vrij goed hoor, al jaren komt er wekelijks water uit de kranen, elektriciteit is voor iedereen beschikbaar en je kan overal zuiver water kopen. De laatste jaren hebben de meeste gezinnen een televisie gekocht, internetcafés vind je op elke hoek van de straat en verschillende wegen zijn ondertussen geasfalteerd.
Ook in mijn familie, daar waar Gafaru in 2004 vooral graag een nagelknipper zou willen hebben (hier gebruiken ze daarvoor normaalgesproken van die ouderwetse rechthoekige scheermesjes, echte "blades"), heeft hij zich dit jaar zelfs een computer gekocht en had hij graag dat ik een USB-stick meebracht uit België. Alhoewel Baba ondertussen dus een mooie badkamer heeft en een televisie op zijn kamer, laat hij deze morgen trots aan mij zien dat hij nog steeds het kleine transistorradiootje heeft dat ik hem tijdens mijn allereerste bezoek heb gegeven. "And it still works!". Echt hartverwarmend om je nog elke ochtend door zo een oudere man vrolijk te zien begroeten.
Ik wil maar zeggen dat de meeste primaire behoeftes hier in Ghana bevredigd zijn. Ik heb het dan over de stad, er is uiteraard nog veel armoede, verschillende daklozen en veel bedelaars, en ik heb totaal geen kennis van het leven in de dorpen. Maar hier in Tamale kun je alles krijgen. Behalve een stofzuiger, maandverband, zonnecrème en lenzenproduct is alles voorradig in de verschillende winkeltjes verspreid over de vele wijken, en ik heb geen enkel van die producten nodig.
Het doet je nadenken over wat er nu eigenlijk nodig is om een goed leven te leiden. Ik denk dat ik hier bijna alle nodige luxe heb. Er is proper water, een dak boven mijn hoofd, elektriciteit, drie keer per dag is er eten. Ik heb hier vrienden, vertrouwenspersonen waar ik elke dag mee optrek en ook over alles kan praten. Ik voel me welkom bij de mensen die ik bezoek.
De enige luxe die Ghana mist, is een goede ziekenzorg (beschikbaar voor iedereen), hygiëne, degelijk transport tussen de verschillende steden, goed onderwijs voor iedereen en (vooral) toekomstmogelijkheden. Maar dat zijn zaken die ik gelukkig hier in Ghana nog niet nodig heb gehad. Ik ben aangesloten bij een Belgische mutualiteit, ik ga bijna nooit buiten Tamale omdat ik hier al voldoende om handen heb, ik ben klaar met studeren en ik ben zeer gelukkig met het leven dat ik momenteel leid (lijd?) en heb nog steeds alle kansen om er voor te zorgen dat het een goed en aangenaam leven blijft.
Normaal gezien verblijf ik altijd in dezelfde kamer in het huis van Gafaru, maar sinds zijn huwelijk in december maakt hij gebruik van die kamer. Eigenlijk vond ik dat best jammer, het is een ruime kamer met veel licht en sinds vorig jaar is er een ventilator aan het plafond. Hij heeft die kamer helemaal omgebouwd tot woonkamer, er staat nu geen bed meer, maar vier zeer comfortabele zetels, een salontafel en een televisie. Er is een deur naar de aangrenzende kamer gemaakt die hij gebruikt als slaapkamer en van die veranda heeft hij een keukentje gemaakt met een gasvuur (de rest van de familie gebruikt nog altijd hout om vuur te maken).
Vrijdag is Gafaru naar Accra vertrokken om de familie van zijn vrouw te bezoeken en tijdens zijn afwezigheid mag ik gezellig zijn vertrekken gebruiken. Ik leef nu echt als een chief in dit huis hoor :-)
Dit jaar ben ik wel vergeten om muziek mee te brengen, maar bij mijn buren speelt bijna de hele dag de radio en het volume staat zo hoog dat de hele straat kan meegenieten. Tussen de reggae- en hiphop-deuntjes door merk ik wel dat ik regelmatig met "Saturday" van Soulwax in mijn hoofd zit (en Gregory Isaac wegens omstandigheden ;-)).
Ik ben ook weer begonnen met foto's te trekken, ik hoop er morgen een aantal online te plaatsen. Word vervolgd!
Gisteren heb ik Desmond de mogelijke plots laten zien die ik ondertussen ontdekt heb. Hij heeft echter geen auto meer ter beschikking en ik ben niet van plan nog eens op een motorfiets te kruipen in de nabije toekomst, dus heb ik via Samiwu gevraagd of ik niet van iemand een auto zou kunnen lenen. Hij heeft me doorverwezen naar Hassan, een vriend van hem. Die blijkt een knalrode Toyota te hebben, echt een luxebak waar mijn mond van openviel. Dat was enorm aangenaam rijden, absoluut voor herhaling vatbaar :-)
Vrijdag 22 augustus
En dan is er weer een week voorbij. Het begint nu wel vreselijk op te korten hoor, *zucht*, komende donderdag kan ik bij het krieken van de dag weer de bus richting Accra nemen om 's nachts vliegenderwijs richting Rabat te vertrekken. Ik ben hier nu een drietal weken en heb me nog geen moment verveeld, echt jammer dat ik binnen een week weer moet vertrekken. Maar: "si no te vas, tampoco puedes volver..." .
Dit is de eerste keer dat ik tijdens het regenseizoen hier in Tamale ben. Om eerlijk te zijn, was ik in het begin best bezorgd: ik verwachte zwoel weer, zeer warm en vochtig (hoogst onaangenaam) en heel veel malariamuggen. Maar ik moet stellen dat het weer dit jaar enorm aangenaam is geweest. Ja, er zijn enorme plensbuien gevallen, maar het was regelmatig zonnig maar toch koel. Er zijn zelfs dagen geweest dat ik het bijna koud had naar Ghanese normen (al blijft het boven de 15 graden) en ik heb deze keer zelfs een Ghanees in een trui van North Face gezien :-)
Daarnaast denk ik dat ik vandaag voor de eerste keer in drie weken nog eens door een mug gestoken ben geweest, ik heb nochtans geen speciale voorzorgen genomen (kom bij niet af met een klamboe of DEET, dat heb ik hier nog nooit gebruikt). Voor twintig dagen Ghana kan dat best wel tellen.
Al bij al wil ik dus meedelen dat het tijdens het regenseizoen in Tamale aangenaam vertoeven is.
Zolang je dak vrij van lekken is natuurlijk, in de school hadden we prijs en dan nog vlak boven het bureau in één van de klaslokalen. Alle papieren waren doorweekt en we mogen echt van geluk spreken dat er geen kortsluiting is ontstaan. Eigenlijk is het best wel goed dat we nu het lek opsporen (dankzij het regenseizoen dat al gekomen is vlak na de afwerking van de bouw). Dat wilt zeggen dat we meteen de timmerman bij de arm kunnen nemen en dat het duidelijk geen slijtage is.
Vandaag was het alweer de laatste dag Tamale voor Vincent (Fuseini), morgenvroeg gaan we hem uitzwaaien wanneer hij op de bus springt. Hij is ook al echt een oude rod in Ghana, maar dit is de eerste keer dat ik eens samen met hem hier in Tamale heb gezeten. Fusy, ik vond het heel aangenaam, zeker voor herhaling vatbaar! Ik denk zelfs dat ik je een beetje ga missen.
Ter afscheid voor Vincent hebben de leerkrachten een certificaatuitreiking gepland. Het is de eerste uitreiking in ons nieuwe schoolgebouw. In het begin was het een beetje onwennig, er was een beetje discussie over de locatie: zouden we de uitreiking houden op de veranda of buiten of ... ? Uiteindelijk werd er besloten om het toch maar in één van de klaslokalen te houden, dan kan iedereen zitten.
Naar gewoonte nemen alle leerlingen en bezoekers die op dat moment in de buurt zijn plaats op één van de stoelen en dan kan de ceremonie beginnen. Er worden verschillende speechen gehouden, meestal door onze drie leerkrachten maar ook Vincent en ik kunnen daar niet aan ontsnappen :-) Achteraf maken we buiten foto's van de geslaagden, eerst met de leerkrachten, dan alleen en dan ook met die rare witten erbij.